Ταξίδι στο μεγαλύτερο νησί του κόσμου

groinl3

Advertisement

Γράφει η Μαρία Ελένη Σταχτής

 

Η Γροιλανδία, το μεγαλύτερο νησί του κόσμου, παρά το τεράστιο μέγεθός του και τους πλούσιους πόρους του, παραμένει αραιοκατοικημένο με μόλις περίπου 56,000 κατοίκους. Ως μέρος του Βασιλείου της Δανίας για περισσότερα από 300 χρόνια, οι μοναδικές γεωγραφικές και γεωπολιτικές ιδιότητες της Γροιλανδίας προσφέρουν μια ξεχωριστή προοπτική καθως η κλιματική αλλαγή αλλάζει την εικόνα του πλανήτη.

Η Γροιλανδία είναι περισσότερο από τρεις φορές το μέγεθος της Γαλλίας αλλά έχει πληθυσμό μικρότερο από αυτόν μιας μικρής πόλης. Η μεγαλύτερη επικράτειά της είναι αφιλόξενη, καλυμμένη από ένα τεράστιο παγετώνα που καλύπτει περίπου το 80% της επιφάνειας της. Η πρωτεύουσα, Νουούκ, φιλοξενεί σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού, λειτουργώντας ως το κέντρο διοίκησης.

Η γεωγραφική της θέση την φέρνει κατά τα δυο τρίτα βόρεια του Αρκτικού Κύκλου και η περιορισμένη ηλιοφάνεια οδηγεί σε ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες που έχουν, ιστορικά, περιορίσει τη δυνατότητα κατοίκησης του νησιού στις ακτές του. Ωστόσο, η επιρροή του Θερμού Ρεύματος του Κόλπου του Μεξικό φέρνει πιο ήπιο κλίμα από ό,τι αναμένεται για τόσο υψηλά γεωγραφικά πλάτη, μαλακώνοντας τις σκληρές συνθήκες που συνήθως συναντάμε στις αρκτικές περιοχες.

Ο παγετώνας της Γροιλανδίας είναι επίκεντρο περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος λόγω των δυνητικών του επιπτώσεων στα παγκόσμια επίπεδα της στάθμης της θάλασσας. Αυτή τη στιγμή, η Γροιλανδία χάνει περίπου 200 δισεκατομμύρια μετρικούς τόνους πάγου ετησίως. Αν η τήξη συνεχιστεί με αυτό τον ρυθμό, θα μπορούσε να συμβάλλει σε μια παγκόσμια άνοδο της θάλασσας περίπου 30 εκατοστών μέχρι το τέλος του αιώνα. Αυτό το σενάριο αποτελεί σοβαρή απειλή για τις παράκτιες περιοχές παγκοσμίως, απειλώντας μεγάλες πόλεις και δυνητικά μεταβάλλοντας παγκόσμιες εμπορικές διαδρομές και οικονομίες.

Η Γροιλανδία έχει σημαντική γεωστρατηγική σημασία. Η θέση της στην Αρκτική, μαζί με την αυξανόμενη πρόσβαση σε φυσικούς πόρους και τις νέες ναυτιλιακές διαδρομές λόγω της τήξης των πάγων, αυξάνουν το διεθνές ενδιαφέρον. Οι ΗΠΑ έχουν ήδη εδραιωθεί στην περιοχή με την αεροπορική βάση στη Θούλη, τονίζοντας τη στρατηγική σημασία του νησιού.

Καθώς υποχωρεί ο παγετώνας, ο πλούτος του νησιού γίνεται πιο προσβάσιμος προκαλώντας το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας. Η ανακάλυψη υδρογονανθράκων και σπάνιων γαιών έχει τοποθετήσει τη Γροιλανδία στο επίκεντρο μιας γεωπολιτικής αντιπαράθεσης, κυρίως μεταξύ μεγάλων δυνάμεων όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα. Η στρατηγική σημασία αυτών των μετάλλων, ζωτικής σημασίας για τις σύγχρονες τεχνολογίες όπως τα smartphones και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, έχει καταστήσει τη Γροιλανδία σημαντικό παίκτη στην παγκόσμια πολιτική των πορων.

Η Γροιλανδία, αν και γεωγραφικά τοποθετείται στη Βόρεια Αμερική, συνδέεται πολιτιστικά, δημογραφικά και πολιτικά με την Ευρώπη και αποτελεί αυτόνομο τμήμα του Βασιλείου της Δανίας. Παρά τον έλεγχο της Δανίας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και της λήψη σημαντικών επιδοτήσεων, η Γροιλανδία διαθέτει τη δική της κυβέρνηση που διαχειρίζεται τα εσωτερικά της θέματα, εχει αποκτήσει μεγαλύτερη αυτονομία από το 2009, μεταξυ αλλων το δικαίωμα εκμετάλλευσης των φυσικών της πόρων.

Οι ιθαγενείς πληθυσμοί της Γροιλανδίας, γνωστοί ως Ίνουιτ, έχουν μακρά ιστορία και πλούσιο πολιτισμικό παρελθόν στο νησι,τ είναι ο κύριος πληθυσμός της Γροιλανδίας και αποτελούν περίπου το 88% των κατοίκων του νησιού.Η γλώσσα των Ινουίτ, γνωστή ως Kalaallisut, είναι η επίσημη γλώσσα της Γροιλανδίας και ανήκει στην οικογένεια των Εσκιμώων-Αλεούτικων γλωσσών.

Καθώς η κλιματική αλλαγή συνεχίζει να αναδιαμορφώνει την Αρκτική, το μέλλον της Γροιλανδίας φαίνεται ταυτόχρονα ελπιδοφόρο και επικίνδυνο. Τα δυνητικά οικονομικά οφέλη από την εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων θα μπορούσαν να οδηγήσουν το νησί προς μεγαλύτερη οικονομική και πολιτική ανεξαρτησία. Η Γροιλανδία με τις μελλοντικες τις αποφάσεις καλείται να βρει την ισορροπία μεταξύ της αυτονομίας, της ανάπτυξης, και της διατήρησης της πολιτιστικής και περιβαλλοντικής της ταυτότητας.

 

Advertisement

Δείτε επίσης

Advertisement

ADVERTISEMENT​

Advertisement

Advertisement