Του Βασίλη Σπυρόπουλου
Ο «Μίδας της τεχνολογίας», Έλον Μασκ, δικαιώθηκε για την επιλογή του να επενδύσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στον τομέα της τεχνολογίας. Το τελευταίο του μεγάλο κατόρθωμα, που το ανακοίνωσε ο ίδιος με ανάρτησή του στην (δική του, να μην ξεχνιόμαστε) πλατφόρμα Twitter/X, είναι η επιτυχημένη εμφύτευση εγκεφαλικού τσιπ σε άνθρωπο. Η Neuralink, η σχετικά νεοσύστατη εταιρεία του γνωστού δισεκατομμυριούχου, για να καταφέρει να κάνει πραγματικότητα την νέα τεχνολογική επανάσταση χρησιμοποίησε ειδικό ρομπότ, με σκοπό να τοποθετήσει 64 εύκαμπτα νήματα σε τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει την πρόθεση της κίνησης. Αυτά τα νήματα προσφέρουν τη δυνατότητα στο εμφύτευμα να καταγράφει και να μεταδίδει τα σήματα που δίνει ο εγκέφαλος, με ασύρματο τρόπο, σε μια εφαρμογή, η οποία ουσιαστικά αποκωδικοποιεί τον τρόπο με τον οποίο το άτομο επιθυμεί να κινηθεί.
Η νέα ανακάλυψη, λοιπόν, ονομάζεται «Τηλεπάθεια» (Telepathy) και, ενώ θα διανύσει αρκετά χρόνια ακόμη σε πειραματικό στάδιο, αναμένεται ότι θα βοηθήσει εκείνους τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας, τα οποία τους αναγκάζουν να βρίσκονται σε ακινησία και να μην μπορούν με ευκολία να επικοινωνούν τις ανάγκες τους. Για παράδειγμα, οι τετραπληγικοί ή όσοι έχουν παράλυση κάτω άκρων θα έχουν πλέον τη δυνατότητα μόνο με την σκέψη τους να ελέγχουν ένα «ποντίκι» υπολογιστή, ένα πληκτρολόγιο ή ένα «έξυπνο» κινητό τηλέφωνο τελευταίας γενιάς.
«Αμφιλεγόμενα» πειράματα σε πιθήκους
Αν και η Neuralink δεν είναι η μόνη εταιρεία που δραστηριοποιείται στον ερευνητικό τομέα που είναι γνωστός ως διεπαφή εγκεφάλου- υπολογιστή, βρήκε μπροστά της πολλά εμπόδια. Ένα από αυτά τέθηκε από την Επιτροπή Κεφαλαιοαγοράς των ΗΠΑ, η οποία, ύστερα από αίτημα αμερικανών νομοθετών, ζήτησε να διερευνήσει κατά πόσο ο ίδιος ο Μασκ παραπλάνησε τους επενδυτές, αναφορικά με την ασφάλεια του εμφυτεύματος, καθώς βγήκαν στο φως στοιχεία που έκαναν λόγο για πειράματα σε πιθήκους, τα οποία είχαν «εξουθενωτικές επιπτώσεις στην υγεία τους».
Τεράστιο ερευνητικό ενδιαφέρον
Με την τεχνολογία που κρύβεται πίσω από το εμφύτευμα εγκεφάλου ασχολούνται τα τελευταία χρόνια πολλές εταιρείες, όπως η Blackrock Neurotech και η Synchron. Ο Μασκ, όμως, μπορεί να θεωρεί αξίως τον εαυτό του ως τον πρωτοπόρο, αφού όλοι του πιστώνουν ότι έδωσε μια άλλη, φρέσκια πνοή σε αυτόν τον γοργά εξελισσόμενο τομέα της σύγχρονης τεχνολογίας. Η νέα πνοή που έδωσε ο Μασκ αντικατοπτρίζεται στον ενθουσιασμό με τον οποίο υποδέχθηκαν τις εξελίξεις τουλάχιστον 42 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι έκαναν το μεγάλο βήμα και αποφάσισαν να βάλουν τέτοιου είδους εμφυτεύματα, για να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους.
Ηθικά και ιατρικά διλήμματα
Ο δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, με βάση την γνωστή λίστα Forbes, δεν έκρυψε ποτέ την φιλοδοξία του το εμφύτευμα εγκεφάλου να χρησιμοποιηθεί όχι μόνο για τους ανθρώπους που έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας, αλλά και για την ενίσχυση των λειτουργιών κάθε υγιούς ανθρώπου που το επιθυμεί. Άλλωστε, η Neuralink τονίζει στην ιστοσελίδα της, με κάθε επισημότητα και χωρίς δισταγμό, ότι σκοπός της είναι αυτό το νέο επίτευγμα να «αποκαταστήσει την αυτονομία σε άτομα με ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες σήμερα και να ξεκλειδώσει το ανθρώπινο δυναμικό αύριο».
Επιστήμονες που εξειδικεύονται στα ηθικά διλήμματα που προκύπτουν από τις νέες τεχνολογίες της τεχνητής νοημοσύνης θεωρούν ότι οι φιλοδοξίες του Μασκ μάλλον σκοντάφτουν σε «αχαρτογράφητα νερά». Εάν το εμφύτευμα εγκεφάλου δώσει, μετά από μερικά χρόνια, τη δυνατότητα σε έναν άνθρωπο να ελέγχει και να κατέχει ασύλληπτα τεράστιο όγκο γνώσης και πληροφορίας, τι θα γίνει με εκείνους που δεν θα έχουν αυτή την δυνατότητα; Σημειωτέον ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία είναι πολύ ακριβή και χρειάζεται κανείς αρκετές δεκάδες χιλιάδες δολάρια για να την αποκτήσει. Προκύπτουν όμως και ζητήματα ιατρικής φύσεως, αφού ακόμη δεν έχουν ξεκαθαριστεί- και μάλλον θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για κάτι τέτοιο- οι πιθανές ιατρικές συνέπειες από την χρήση του εμφυτεύματος εγκεφάλου. Το πώς, δηλαδή, θα αντιδράσει ο ανθρώπινος οργανισμός σε βάθος χρόνου και τι θα συμβεί εάν υπάρξει ανάγκη αντικατάστασής του.
