Στη δημοσιότητα το ρεπορτάζ της αμερικανικής εφημερίδας που έχει προκαλέσει πολύ θόρυβο και αντιδράσεις στην Ελλάδα… πριν καν δημοσιευθεί. «Δώρα, Gadgets και Ελλάδα: Μια ματιά στην καμπάνια Lobbying της Huawei» είναι ο τίτλος.
Εσωτερικά μηνύματα που διέρρευσαν καταγράφουν επισταμένως τις προσπάθειες του κινεζικού γίγαντα της τεχνολογίας να «φλερτάρει» με Έλληνες αξιωματούχους και να αντιδράσει στις επιθέσεις εναντίον της, στις οποίες πρωτοστατούν οι Αμερικανοί, φέρνει στο φως η αμερικανική εφημερίδα.
Στο επίκεντρο των συνομιλιών που αποκαλύπτουν οι New York Times βρίσκεται ο Τεό Ταμβακίδης, στέλεχος και παλαιότερα υπάλληλος της Αμερικανικής εταιρείας LM», με τον οποίο φέρεται να συνομιλούσαν εδώ και χρόνια ανώτερα στελέχη της κινεζικής εταιρείας.
Το ρεπορτάζ ξεκινά αναφέροντας ότι το Νοέμβριο του 2020 ανώτερα στελέχη της Huawei αντάλλασαν μηνύματα με έναν «φίλο» και «σύμβουλο» στην Ελλάδα.
Οι επαφές, που χαρακτηρίζονται ως σύμβουλοι της ελληνικής κυβέρνησης, θα προσέφεραν χρήσιμες υπηρεσίες στην εταιρεία: Ένα έγγραφο που περιλαμβάνει τα κυβερνητικά συμβόλαια και τα «πρότζεκτ που είναι σε προτεραιότητα» πάνω στα οποία η εταιρεία θα ήθελε να επενδύσει. Οι επικεφαλής της Huawei είχαν μια συζήτηση προκειμένου να δώσουν στους συμβούλους ένα Huawei Mate XS smartphone το GT 2 smartwatch, αλλά και κρασί, σύμφωνα με εσωτερικά γραπτά μηνύματα και άλλα έγγραφα που είδαν οι NYT.
«Τα σχέδια είναι απολύτως εμπιστευτικά μεταξύ μας» γράφει ο μάνατζερ της Huawei σε ένα ομαδικό τσατ που φέρει την ονομασία του ελληνικού υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Η συζήτηση συμπεριλαμβάνεται στα 120 μηνύματα εσωτερικών επικοινωνιών της Huawei, τα οποία προμήθευσε στην εφημερίδα άτομο που εργάζεται σε ευρωπαϊκή κυβέρνηση που ερευνά την εταιρεία. Το υλικό ρίχνει φως στον τρόπο με τον οποίο ο τεχνολογικός κολοσσός προσπάθησε να δημιουργήσει σχέσεις με υψηλόβαθμους αξιωματούχους στην Ελλάδα, μια μικρή χώρα, αλλά σημαντική για την εταιρεία και πώς η Huawei προσπάθησε να παρακάμψει τους κανόνες που απαγορεύουν στους δημόσιους λειτουργούς και κυβερνητικούς παράγοντες να λαμβάνουν δώρα.
Στις επικοινωνίες, εργαζόμενοι της εταιρείας συζητούν το πώς θα προσφέρουν gadgets σε ανώτερο κυβερνητικό αξιωματούχο και τον γιο του, πώς θα δώσουν συσκευές σε αξιωματούχους της αστυνομίας και του τμήματος μεταναστευτικής πολιτικής και το πώς θα οργανώσουν την μεταφορά Ελλήνων αξιωματούχων στο πλαίσιο συνεδρίου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το 2021. Τα μηνύματα δεν λένε ακριβώς ποια δώρα παραδόθηκαν ή εάν υπογράφηκαν συμφωνίες για συγκεκριμένα πρότζεκτ.
Οι New York Times φιλοξενούν και δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, Παύλου Μαρινάκη, ο οποίο αναφέρει ότι η τεχνολογία της κινεζικής εταιρείας έχει περιορισμένη παρουσία στα δίκτυα τηλεπικοινωνίας της χώρας και σημειώνει ότι «δεν έχει υπάρξει καμία άμεση ή έμμεση επιρροή της εταιρείας στις κυβερνητικές πολιτικές ή σε συμφωνίες και συμβόλαια».
Η αναφορά στον Γεωργιάδη: Μια ειδική περίπτωση
Το 2020 όταν ο τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο ήταν στην Ελλάδα για να ολοκληρώσει μια συμφωνία για τους τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας ανάμεσα στις δύο χώρες, στελέχη της Huawei ήθελαν να έχουν κάποιον δικό τους εκπρόσωπο στις διαπραγματεύσεις, προκειμένου να μην υπάρξουν αναφορές σε ζητήματα κυβερνοασφάλειας και κινεζικών εταιρειών.
«Συζητήσαμε με τον Άδωνη και το βγάλαμε» καταγράφεται να αναφέρει σε συνάδελφό του ο κ. Ταμβακίδης μερικούς μήνες μετά τη συγκεκριμένη σύνοδο.
Ο κ. Ταμβακίδης αναφερόταν στον Άδωνη Γεωργιάδη, τότε υπουργό Ανάπτυξης, που καθόταν δίπλα στον Μάικ Πομπέο για να υπογράψουν τη συμφωνία του 2020 για το λιμάνι στη Θεσσαλονίκη.
Εάν ο κ. Γεωργιάδης επηρέασε τις διαπραγματεύσεις προς όφελος της Huawei δεν είναι ξεκάθαρο, αλλά η εταιρεία είχε σχηματίσει μια σχέση μεταξύ του για αρκετά χρόνια, σύμφωνα με εσωτερικά έγγραφα, αλλά και δημόσιες αναφορές.
Εργαζόμενοι της Huawei συζητούσαν για το πως ο κ. Γεωργιάδης λάμβανε συσκευές από την εταιρεία, ενώ εργαζόταν σαν κυβερνητικός αξιωματούχος. Παράλληλα είχε ποστάρει φωτογραφίες από τις επισκέψεις του στα γραφεία της εταιρείας, αλλά και σε εκδηλώσεις της. Η μη δεσμευτική συμφωνία του 2020 ανάμεσα στον Πομπέο και Έλληνες αξιωματούχους, δεν περιλάμβανε, τελικά, αναφορά σε κυβερνοασφάλεια ή κινεζικές εταιρείες.
Ο Μάικ Πομπέο δεν σχολίασε το δημοσίευμα, όμως, σύμφωνα με τους New York Times, ο κ. Γεωργιάδης δήλωσε ότι δεν είχε εμπλοκή στις λεπτομέρειες για την συμφωνία και πως δεν είχε καμία επικοινωνία με την εταιρεία. Πρόσθεσε ότι είναι παιδικός φίλος με τον κ. Ταμβακίδη και δεν έλαβε ποτέ δώρα από τη Huawei, αλλά αγόρασε «δύο ή τρεις» συσκευές για συγγενείς του με αποδείξεις, ωστόσο, αρνήθηκε να δώσει αντίγραφα των αποδείξεων αυτών.
«Δεν είχα και ακόμη δεν έχω καμία ειδική σχέση με αυτή την εταιρεία» αναφέρει σε απαντητικό email και προσθέτει «καμία συμφωνία, επένδυση, συμβόλαιο, παραχώρηση ή πρότζεκτ δεν έγινε υπέρ της Huawei όσο ήμουν υπουργός».
Ο κ. Ταμβακίδης λέει ότι δεν θυμάται τις λεπτομέρειες της συμφωνίας του 2020, αλλά σημείωσε ότι η Huawei μπορεί να «είχε ενημερωθεί πως δεν υπήρχε τίποτα επικίνδυνο μέσα στη συμφωνία». Δεν ανέφερε ποιος μπορεί να την ενημέρωση.
Παράλληλα, δήλωσε ότι μεσολάβησε προκειμένου να προμηθευτεί ο κ. Γεωργιάδης συσκευές για ένα μέλος της οικογένειάς του, αλλά οι συσκευές δεν ήταν δωρεάν. Είπε ότι υπάρχουν τιμολόγια για τις αγορές, αλλά δεν έδωσε αντίγραφα. «Κυβερνητικοί αξιωματούχοι μερικές φορές παίρνουν συσκευές που δεν έχουν κυκλοφορήσει ακόμη ή τις παίρνουν με έκπτωση» υποστήριξε.
Σε άλλο σημείο αναφέρει ότι «δεν υπήρχε κάποια ανταλλαγή, η Huawei είναι πολύ ευαίσθητη σε τέτοια θέματα».
Λίγο μετά την επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Ελλάδα, ο κ. Γεωργιάδης, πλέον υπουργός Εργασίας, εμφανίζεται ξανά σε επικοινωνίες των αξιωματούχων της Huawei.
«Ο Άδωνης χρειάζεται άλλα δύο ρολόγια GT Pro, του άρεσαν πολύ» έγραφε ο κ. Ταμβακίδης τον Οκτώβριο του 2020. Τον ίδιο μήνα ο Άδωνις φωτογραφήθηκε φορώντας κάτι που έμοιαζε με ρολόι της Huawei.
Σε μια άλλη επικοινωνία από το 2021 εργαζόμενοι της Huawei συζητούν για την αντικατάσταση ενός σπασμένου ρολογιού για τον γιο του κ. Γεωργιάδη.
«Ο Άδωνης είναι ειδική περίπτωση» έγραφε ο κ. Ταμβακίδης.
Αναλυτικά η απάντηση του Άδωνη Γεωργιάδη στους New York Times, όπως δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα mononews.gr.
Τα «ΝΕΑ» και οι δηλώσεις του υπουργού
Υπενθυμίζεται ότι το ρεπορτάζ έγινε γνωστό σήμερα το πρωί, πριν καν δημοσιευθεί, μέσα από την εφημερίδα «Τα ΝΕΑ» [βλ. αναλυτικά ΕΔΩ]
Λίγη ώρα αργότερα ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας επανήλθε με δήλωσή του στο documento αρνούμενος τα περί «δωροδοκίας» και σημειώνοντας ότι δεν γνώριζε τίποτα περί έμμεσης παρακολούθησής του απ’ τις λιθουανικές μυστικές υπηρεσίες.
«Ζήτα για στήριξη»: Η αναφορά σε Καϊλή και Σπυράκη
Στο ρεπορτάζ γίνεται και ξεχωριστή αναφορά σε απόπειρες της Huawei να προσεγγίσουν τις δύο Ελληνίδες ευρωβουλεύτριες.
Αναφέρουν οι New York Times:
Το 2020 στελέχη της Huawei στην Ελλάδα συζητούσαν για μια επιστολή που κυκλοφόρησε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και καλούσε σε απαγόρευση των προϊόντων της εταιρείας. Ο Τζάκι Τσεν, ανώτερο στέλεχος στον ευρωπαϊκό τομέα, ζήτησε από τον Τεό Ταμβακίδη, μάνατζερ στην Ελλάδα, να μιλήσει με την Εύα Καϊλή και τη Μαρία Σπυράκη.
«Ζήτα για στήριξη. Μην κάνεις την Huawei πρόβλημα στην Ε.Ε., να συμβιβαστείς εάν χρειαστεί» ανέφερε το μήνυμα του Τσεν με τον Ταμβακίδη να απαντά «νομίζω ότι μπορεί ακόμη να την πείσω (αναφερόταν στην κ. Καϊλή), την οποία περιέγραφε ως φίλη. Δεν είναι σίγουρο εάν η Huawei μίλησε με τις δύο ευρωβουλεύτριες, λέει η εφημερίδα, και προσθέτει ότι η Εύα Καϊλή συνελήφθη για σκάνδαλο δωροδοκίας από το Κατάρ.
Σε μια συνέντευξή του ο κ. Ταμβακίδης ανέφερε ότι η Huawei συνεχώς προσπαθούσε να «πείσει ανθρώπους ότι δεν είναι απειλή για την κοινωνί».
Τόσο η κ. Καϊλή, όσο και κ. Σπυράκη δεν απάντησαν σε ερώτηση των New York Times. Σε άλλες στιγμές η Huawei επιχειρούσε να βοηθήσει Έλληνες αξιωματούχους με την προσωπική τους τεχνολογία, όπως αποκαλύπτουν οι επικοινωνίες που έχει η εφημερίδα.
Τον Ιούλιο του 2021, ο κ. Ταμβακίδης προσπάθησε να βρει νέα συσκευή για αξιωματούχο στον τομέα της Μετανάστευσης, ο οποίος δεν κατονομάζεται, και είχε επικοινωνήσει με την εταιρεία για μια σπασμένη οθόνη σε ένα Mate X, ένα smartphone που του είχε δώσει η εταιρεία σαν δώρο σύμφωνα με τα μηνύματα.
«Το χρησιμοποιεί μόνο για να φτιάχνει φωτογραφίες με το Huawei laptop που του έχουμε δώσει» λέει ο Ταμβακίδης στα μηνύματα.
«Με βάση την ελληνική νομοθεσία είναι παράνομο για εταιρείες του ιδιωτικού τομέα να κάνουν δώρα σε κυβερνητικούς αξιωματούχους, με αντάλλαγμα κάποιες χάρες. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι, βουλευτές και δημόσιοι λειτουργοί δεν μπορούν να δεχτούν δώρα που μπορεί να θεωρηθούν ότι συνδέονται με τις αρμοδιότητές τους» σημειώνει ο Στέφανος Λουκόπουλος από το Vouliwatch. Ορισμένοι υψηλόβαθμοι λειτουργοί μπορούν να δεχθούν ορισμένα τυπικά δώρα αξίας κάτω των 200 ευρώ, ενώ είναι υποχρεωτικό για τους υπουργούς να δηλώνουν τα δώρα.
