Του Γιάννη Κορωναίου
Η δημοσιοποίηση των λεπτομερειών γύρω από τη συμφωνία ΗΠΑ-Ελλάδας και την αποστολή σημαντικού εξοπλιστικού «πακέτου» από την Ουάσιγκτον στη χώρας μας βοηθά στο να εξαχθεί μια σειρά συμπερασμάτων, το σχετικά με τις διμερείς σχέσεις όσο και για το γεωστρατηγικό ανάγλυφο στην ευρύτερη περιοχή μας.
Αρχίζοντας από τα εύκολα, και ο πιο αδαής παρατηρητής διαπιστώνει πως συνολικά πρόκειται για ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα-μαμούθ, του οποίου ένα μεγάλο μέρος είναι δωρεάν, ένα άλλο αφορά συμπαραγωγή και αντισταθμιστικά οφέλη, και το οποίο αφορά και στα τρία σώματα. Σε αυτό το πλαίσιο, η προσθήκη των F-35 εξασφαλίζει υπεροπλία στους αιθέρες σε ακτίνα πολύ μεγαλύτερη απ’ αυτήν του ζωτικού χώρου μας (συν τα νεότερα μεταγωγικά C-130).
Η θουκιδίδεια αναγραφή «Μέγα το της Θαλάσσης Κράτος», που κοσμεί τον θυρεό του ΠΝ, γίνεται πραγματικότητα με την απόκτηση τεσσάρων κορβετών-φρεγατών LCS μαζί με άγνωστο προς ώρας αριθμό ταχέων περιπολικών ανοιχτής θάλασσας και την ώρα που αναμένονται οι Bellh@rra και έχει αναβαθμιστεί σημαντικό τμήμα του στόλου. Για να μην ξεχνιόμαστε, όλες οι εισηγήσεις των επιτελαρχών του ΓΕΝ και του ΑΣ εδώ και πολλά χρόνια κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι με τις Bellh@rra και τις «φρεγάτες τσέπης» ο ελληνικός πολεμικός στόλος γίνεται παντοδύναμος στη Μεσόγειο. Οι κορβέτες «κόπηκαν» λόγω κόστους, όμως ήρθε ο «από μηχανής θεός» λύνοντας το πρόβλημα.
Στα εύκολα συμπεράσματα, ανήκει και αυτό που σε επίπεδο δημόσιου διπλωματικού λόγου διατυπώνεται «οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ βρίσκονται στο καλύτερο επίπεδο από ποτέ». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δρέπει τους καρπούς των επαφών που έχτισε από την αρχή της θητείας του -βρίσκοντας και εύφορο υπόβαθρο είναι η αλήθεια- αλλά και της συνεπούς ελληνικής στάσης έναντι του ΝΑΤΟ. Από την ομιλία του στο Κογκρέσο μέχρι και την πρόσφατη επίσκεψη Μπλίνκεν στα Χανιά, διαπιστώνεται πως η Ουάσιγκτον βλέπει στην Ελλάδα έναν πιστό και αξιόπιστο σύμμαχο αλλά και έναν παράγοντα σταθερότητας σε μια ευαίσθητη γεωπολιτικά περιοχή.
Υπεροπλία αλλά για που;
Τα «εύκολα συμπεράσματα» είναι και ο βατήρας για μια επισκόπηση των ακανθωδών ζητημάτων της εξωτερικής πολιτικής, αρχίζοντας από τα ελληνοτουρκικά και φτάνοντας μέχρι τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ευρασία, που μαίνονται δυο πόλεμοι και εγκυμονούν κίνδυνοι και για άλλες εστίες έντασης.
Ως δεδομένα θα πρέπει να θεωρούνται σε κάθε υπόθεση εργασίας η περίοδος νηνεμίας στις σχέσεις Αθήνας-Άγκυρας αλλά και η επιστροφή της Τουρκίας στη λογική, αποκαθιστώντας σταδιακά τις σχέσεις της με τη Δύση. Το πράσινο φως της τουρκικής εθνοσυνέλευσης και η υπογραφή Ερντογάν στο πρωτόκολλο ένταξης της Σουηδίας στη Συμμαχία επανεκκινώντας και τις αμυντικές συμφωνίες της γείτονος με την Αμερική, κυρίως αυτή που αφορά στην προμήθεια νέων και των εκσυγχρονισμό των παλιών F16.
Βάσει των παραπάνω Ελλάδα και Τουρκία εξοπλίζονται και ενισχύονται χωρίς να κοιτούν ο ένας τον άλλον. Αντιθέτως, συμπεριλαμβάνοντας και τον σχεδιασμό των ΗΠΑ για την περιοχή, η επιδίωξη της Ουάσιγκτον είναι οι δυο σύμμαχες χώρες στην ανατολική Μεσόγειο και στο σταυροδρόμι Ευρώπης και Ασίας να έχουν θωρακιστεί ενόψει εξελίξεων στο μέλλον. Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή συνεχίζει να μυρίζει μπαρούτι, το θερμόμετρο θα παραμείνει στα ύψη στην Ερυθρά Θάλασσα ενώ και η περιοχή της Μεσοποταμίας μπορεί να ξανακυλήσει στο χάος και με νέους πρωταγωνιστές. Παράλληλα, υπάρχει η δυσκολία και στο μέτωπο Ουκρανίας-Ρωσίας, με τα πράγματα να μην εξελίσσονται όπως θέλει το Κίεβο και η Δύση.
Καταληκτικά, η Ουάσιγκτον δείχνει με τις κινήσεις της πως θέλει μια Ελλάδα περιφερειακή δύναμη στην περιοχή παράλληλα με τη διπλωματική ισχύ της ενόψει των όσων ακολουθήσουν. Κι αυτά, στη μεγάλη εικόνα τους, αφορούν ακόμα και την ίδια την υπερδύναμη, μετά τις προσεχείς προεδρικές εκλογές.
