Του Κώστα Παππά
Τα τελευταία χρόνια διογκώνεται συνεχώς στην Ελλάδα το στεγαστικό πρόβλημα με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να μην μπορούν να βρουν πλέον διαμερίσματα ή σπίτια προς ενοικίαση ή όσα βρίσκουν να κυμαίνονται σε απαγορευτικές τιμές σε σχέση πάντα και με τα διαθέσιμα εισοδήματα στην Ελλάδα.
Η έλευση της πλατφόρμας Airbnb έστρεψε πολλούς ιδιοκτήτες ακινήτων να διαθέσουν τα ακίνητά τους εκεί, καθώς οι οικονομικές απολαβές είναι σίγουρα μεγαλύτερες από το να επέλεγαν την μακροχρόνια μίσθωση. Η έλλειψη λοιπόν ακινήτων, παρά τον οικοδομικό οργασμό που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και ο αμείλικτος νόμος της προσφοράς και της ζήτησης έχουν εκτοξεύσει τα ενοίκια και τις τιμές αγοράς ακινήτων, σε πολλές περιοχές της χώρας και ιδίως στην πρωτεύουσα.
Μεγάλο είναι το πρόβλημα και για τους ενοικιαστές, οι οποίοι αντιμετωπίζουν ένα ράλι αυξήσεων από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων που διαμένουν, καθώς οι τελευταίοι πολύ συχνά στην ανανέωση του συμβολαίου ζητάνε πολύ μεγάλες αυξήσεις από τους ήδη διαμένοντες στα ακίνητά τους.
Το σύνολο των δεικτών της Eurostat κατατάσσουν την Ελλάδα πρωταθλήτρια στο κόστος στέγασης για τουλάχιστον 6 συναπτά έτη στο σύνολο των χωρών της Ε.Ε. Έτσι, αναδεικνύεται η άμεση ανάγκη υιοθέτησης ενός ολοκληρωμένου σχεδίου στεγαστικής πολιτικής που θα περιλαμβάνει άμεσα μέτρα αναχαίτισης του κόστους στέγασης.
Τι είπε χθες ο Πρωθυπουργός στη Βουλή
Στο θέμα αναφέρθηκε χθες και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απαντώντας στην σχετική επίκαιρη ερώτηση του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη για την στεγαστική κρίση στη χώρα μας.
Ο Πρωθυπουργός δεν κρύφτηκε πίσω από το δάχτυλό του και επισήμανε ότι όντως η χώρα μας αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα στέγασης. Σε ότι αφορά στα Airbnb, ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρόσθεσε ότι αν και βοήθησαν στην τόνωση της αγορά ακινήτων έχει και το ανάποδο αποτέλεσμα να περιορίζει τη διάθεση για μακροχρόνια ζήτηση.
Χαρακτήρισε δε το θέμα «βαθιά προβληματικό» για τους ιδιοκτήτες ακινήτων. «Τα ακίνητα έχουν αυξηθεί σημαντικά και είναι μία ένδειξη ότι ο ασθενής δεν χρειάζεται πια φάρμακο, όπως είπατε, άρα ο ασθενής πηγαίνει καλά γεγονός που δείχνει ότι η οικονομία πάει καλά», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σχολιάζοντας τα λεγόμενα του Νίκου Ανδουλάκη, ο οποίος νωρίτερα παρομοίασε τη στεγαστική κρίση με ασθενή.
Παραδέχθηκε πως «οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν τονώσει την αγορά των ακινήτων αλλά περιορίζουν και τον αριθμό των διαθέσιμων ακινήτων, ενώ τα μισθώματα έχουν αυξηθεί κατα 40% από το 2018».
Αναφερόμενος ειδικά στην golden visa είπε ότι «έχετε επιλέξει να είναι ο κακός της υπόθεσης, ωστόσο, το 7% των αγοραπωλησιών αφορούσαν την golden visa. Δεν προκαλεί αυτή την αύξηση στις τιμές των ακινήτων».
Παρόλα αυτά, ο πρωθυπουργός ανήγγειλε ότι «συζητούμε με τον υπουργό Οικονομικών περαιτέρω σημαντική αύξηση του ορίου για επενδύσεις με golden visa για περιοχές με πίεση στα ενοίκια, όπως τα αστικά κέντρα και τα νησιά. Το όριο θα πάει υψηλότερα, μπορεί στις 800.000 ευρώ» είπε χαρακτηριστικά.
Ρεβύθης: Η Golden visa και οι βραχυχρόνιες μισθώσεις φέρνουν δισεκατομμύρια στην Ελλάδα
Το nofakenews επικοινώνησε με τον κ. Ιωάννη Ρεβύθη Επίτιμο Πρόεδρο του Συλλόγου Κτηματομεσιτών Αττικής και Πρώην Πρόεδρο της Ομοσπονδίας Μεσιτών Ελλάδος, ο οποίος εξέφρασε την άποψη ότι τα χαμηλά εισοδήματα των Ελλήνων είναι αυτά που δημιουργούν το πρόβλημα και όχι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις και η golden visa. Πιο συγκεκριμένα ο κ. Ρεβύθης είπε: “Δε νομίζω οτι υπάρχει στεγαστική κρίση, απλά υπάρχει πρόβλημα εισοδήματος σε πολλές ελληνικές οικογένειες , οι οποίες δε μπορούν να ανταποκριθούν στις πραγματικές τιμές των ακινήτων. Την εποχή του μνημονίου και την προ covid εποχή υπήρχε μια μείωση των τιμών στην ελληνική κτηματαγορά και αυτά τα δύο προγράμματα, η άδεια παραμονής μαζί με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, ώθησαν την αγορά ακινήτων να δίνουν δουλειά σε χιλιάδες εργαζόμενους , εκατοντάδες επιχειρήσεις και να φέρνουν δισεκατομμύρια ευρώ στη χώρα μας κάθε χρόνο”.
Σχετικά με την Golden visa o κ. Ρεβύθης έκρινε ως σωστή την απόφαση της κυβέρνησης να αυξήσει το όριο για τη χορήγηση της golden visa. Πιο συγκεκριμένα σημείωσε : “Ήδη η κυβέρνηση προσανατολίστηκε στις 500.000 ευρώ από 250.000 και κατά τη γνώμη μου καλά έκανε , βέβαια αυτό θα κριθεί στο τέλος του έτους για το πως θα δουλέψει αυτό το πράγμα κι αν θα φέρει δουλειές σε αυτές τις περιοχές. Πιστεύω όμως ότι οι άδειες παραμονής με τις οποίες ασχολούνται κυρίως εταιρείες που παίρνουν μικρές πολυκατοικίες ή μικρά διαμερίσματα τα ανακαινίζουν και τα δίνουν στην αγορά, στο 95 % αυτών των αδειών παραμονής δεν τα χρησιμοποιούν , αλλά τα νοικιάζουν, άρα έχουμε φρέσκα νεόδμητα διαμερίσματα προς διάθεση στο ελληνικό και όχι μόνο κοινό”.
Σε ότι αφορά τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ο κ. Ρεβύθης ανέφερε οτι : “Έχουν να κάνουν με μικρά διαμερίσματα στο κέντρο της Αθήνας και εκεί που υπάρχει καλό συγκοινωνιακό δίκτυο , όπως και σε τουριστικές περιοχές”. Πρόσθεσε ακόμα οτι: “Αυτά τα δύο προγράμματα δουλειά φέρνουν , επενδύσεις φέρνουν και οτι συζητείται δεν έχει να κάνει με την αλήθεια και η αλήθεια είναι οτι το ακριβό κόστος οικοδομής με την αύξηση φορολογίας και με την αύξηση των επιτοκίων έχουν κάνει πολύ δύσκολα για τη μεσαία και χαμηλή εισοδηματικά ελληνική οικογένεια την απόκτηση τέτοιων κατοικιών. Με μέσο όρο εισοδήματος 1000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα 2000-25000 ευρώ μπορεί κάποιος με αυξήσεις στα τρόφιμα, στο πετρέλαιο, στην κινητή τηλεφωνία να αποκτήσει σπίτι; Δεν μας φταίει η Golden visa και οι βραχυχρόνιες μισθώσεις”.
Ειδική αναφορά έκανε επίσης και στις τιμές ενοικίασης και αγοράς κατοικιών τονίζοντας: “Η προσφορά και η ζήτηση καθορίζει τις τιμές. Όταν οι τιμές στα Νότια προάστια έχουν φθάσει 10.000 ευρώ το τ.μ, στα ύψη, στα Βόρεια Προάστια είναι πολύ χαμηλότερες και στην περιφέρεια σε πολλές περιοχές ξεκινούν από 500 και φθάνουν 1200 ευρώ το τ.μ για ποια αύξηση μας λένε; Αλλά δυστυχώς η Ελλάδα πια έχει γίνει Αθήνα, γιατί υπάρχει αστικισμός, αφού εδώ υπάρχουν οι δουλειές και η Αθήνα είναι ένας πόλος έλξης τουριστικός”.
Τι λένε τα στοιχεία της Eurostat
Σύμφωνα με την Eurostat, στην Ελλάδα το 45,5% των ατόμων ζουν σε νοικοκυριά με καθυστερήσεις σε στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς κοινής ωφελείας, που αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό στο σύνολο των 29 χωρών της Ε.Ε., όταν ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 9,2%. Δηλαδή, περίπου ο μισός πληθυσμός της χώρας μας ζει σε νοικοκυριά που έχουν καθυστερήσεις σε έξοδα που είναι άμεσα σχετιζόμενα με τη στέγαση. Παράλληλα, αξίζει να αναφέρουμε ότι η αύξηση κατά 9,1 μονάδων σε σχέση με το 2021 (36,4%) αντιστοιχεί σε περίπου 910.000 περισσότερα άτομα. Στη λίστα με τις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά για το 2022, ακολουθεί η Βουλγαρία (19,9%), η Ρουμανία (18,4%), η Κροατία (15,7%). Το μικρότερο ποσοστό καταγράφεται στην Τσεχία (2,7%), Ολλανδία (2,9%), Βέλγιο (4,2%) και Αυστρία (4,7%). Αν δεν υπάρξουν άμεσα μέτρα στήριξης, αναμένουμε ραγδαία αύξηση του ποσοστού.
Η ιδιόκτητη στέγη, που θεωρούνταν ένας στιβαρός πυλώνας της μεσαίας τάξης, χάνει έδαφος. Στην Ελλάδα οι μικρομεσαίοι είχαν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Ήταν βαθιά συνδεδεμένοι με το δικό τους σπίτι. Αυτή η σύνδεση όμως φαίνεται ότι σταδιακά χάνεται. Η Ελλάδα παρουσιάζει αντίστροφο ρεκόρ. Το 2022 καταγράφεται το χαμηλότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης που έχει σημειωθεί από το 2005 και μετά, όταν η ιδιοκατοίκηση βρισκόταν στο ζενίθ της.Τότε το ποσοστό της ιδιοκατοίκησης ανερχόταν στο 84,6%, ενώ το 2022 έπεσε στο 72,8%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat.
H Golden visa
Την ίδια ώρα, αυξάνονται και πληθύνονται οι ιδιοκτησίες ακινήτων που αποκτούν πολίτες τρίτων χωρών. “Εκτός από τους Κινέζους, που σταθερά κατέχουν την πρώτη θέση, το ενδιαφέρον για την απόκτηση Golden Visa ανεβάζουν κατακόρυφα πολίτες της Τουρκίας, του Ισραήλ και του Ιράν”, λένε στο nofakenews επαγγελματίες της κτηματαγοράς με μεγάλη εμπειρία.
Με το πρόγραμμα χορήγησης Golden Visa, από το 2014 και μετά πολίτες κρατών που δεν ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίοι έχουν αρκετά χρήματα μπορούν να αγοράσουν το δικαίωμα διαμονής τους στην Ελλάδα, εφόσον αποκτήσουν ένα ακίνητο ελάχιστης αξίας 250 χιλιάδων ευρώ. Εδώ και λίγους μήνες το ελάχιστο ποσό αυτής της επένδυσης διπλασιάστηκε για την Αθήνα, για κάποια από τα βόρεια και νότια προάστια της Αττικής, τη Θεσσαλονίκη, τη Μύκονο και τη Σαντορίνη.
Ο διπλασιασμός του ποσού με το οποίο παίρνει κανείς τη χρυσή βίζα στις παραπάνω περιοχές ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά των ξένων επενδυτών, που ήθελαν να προλάβουν την αγορά ακινήτων κάνοντας χρήση του δικαιώματος, δηλαδή της «φθηνής» χρυσής βίζας.
Από το 2018 και μετά, το ράλι τιμών στο κόστος στέγασης δεν αφορά πλέον αποκλειστικά τα κατώτερα οικονομικά στρώματα που βρίσκονται κοντά στον κίνδυνο φτώχειας ή τα ευάλωτα οικονομικά νοικοκυριά ή μόνο τους νέους ηλικιακά.
