Επιμέλεια: Βασίλης Σπυρόπουλος
Σήμερα διεξάγεται στην Βόρεια Μακεδονία ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών, με την υποψήφια του αντιπολιτευτικού VMRO- DPMNE, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα να είναι το φαβορί. Ωστόσο, δεν αναμένεται να λάβει ποσοστό που θα ξεπερνά το 50% επί του συνόλου του εκλογικού σώματος και όλα θα κριθούν στον δεύτερο γύρο, στις 8 Μαΐου, όταν οι περίπου 2 εκατομμύρια Σκοπιανοί θα ψηφίσουν και για τις βουλευτικές εκλογές.
Ο νυν πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Στέβο Πεντάροφσκι, που είναι υποψήφιος του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, φαίνεται να είναι ο δεύτερος επικρατέστερος υποψήφιος, που θα διεκδικήσει την προεδρία από την Σιλιάνοφσκα. Η επανεκλογή του θα εξαρτηθεί κυρίως από την στήριξη που θα του προσφέρουν οι Αλβανοί ψηφοφόροι, που αποτελούν το 25% του εκλογικού σώματος της χώρας.
Ο νυν πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Στέβο Πεντάροφσκι
Πεντάροφσκι και Σιλιάνοφσκα είχαν αναμετρηθεί στις προεδρικές εκλογές του 2019 και το αποτέλεσμα της φετινής “σύγκρουσης” αναμένεται να επηρεάσει την απόφαση των ψηφοφόρων στις βουλευτικές εκλογές της 8ης Μαΐου. Η εικόνα από τις δημοσκοπήσεις δίνει μεγάλο προβάδισμα στο VMRO- DPMNE έναντι του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, δίχως να του εξασφαλίζει την αυτοδυναμία.
Τα θέματα της προεκλογικής ατζέντας
Οι δύο υποψήφιοι αναλώθηκαν κατά την προεκλογική περίοδο σε θέματα όπως η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, το κράτος δικαίου, η διαφθορά και η οικονομία. Αναμφίβολα, το ζήτημα της ευρωπαϊκής πορείας της Βόρειας Μακεδονίας είναι το πλέον “καυτό”, καθώς η Βουλγαρία εμμένει στο βέτο, απαιτώντας να αναγνωριστεί στο Σύνταγμα των Σκοπίων η ύπαρξη βουλγαρικής μειονότητας στην χώρα. Ενώ ο Πενταρόφσκι συμφωνεί με το βουλγαρικό αίτημα, η Σιλιάνοφσκα ζητά να υιοθετηθεί ένα καινούργιο πλαίσιο όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για ένταξη στην Ε.Ε., χωρίς να δεσμεύεται δημόσια ως προς τις συνταγματικές αλλαγές.
Η υποψήφια του VMRO- DPMNE για την προεδρία, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα
Η συμφωνία των Πρεσπών, οι ΗΠΑ και… τα αουτσάιντερ
Κατά την προεκλογική εκστρατεία της, η Σιλιάνοφσκα, όπως ακριβώς και το 2019, έμεινε σταθερή στην άποψή της ότι η συμφωνία των Πρεσπών με την Ελλάδα είναι ένα θέμα που παραμένει “ανοικτό”, έκανε λόγο για πιθανή ακύρωση της συμφωνίας, ενώ τόνισε ότι δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσει τον όρο “Βόρεια Μακεδονία” για την χώρα της. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που η συμφωνία των Πρεσπών βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής διαμάχης εν όψει και των βουλευτικών εκλογών.
Ο Πενταρόφσκι έκανε λόγο για “επικίνδυνο τυχωδιωκτισμό” της ανθυποψήφιάς του, τονίζοντας ότι “θα βγούμε από το ΝΑΤΟ εάν ακυρωθεί η Συμφωνία των Πρεσπών, θα αποκλειστούμε από τον οργανισμό”. Θα πρόκειται, όπως σημείωσε, για την «μεγαλύτερη πολιτική ανοησία και ταυτόχρονα μια τραγωδία. Θα μείνουμε ολομόναχοι. Δεν είναι τυχαίο ότι όλες οι πολιτικές ηγεσίες πίεζαν συστηματικά για την ένταξη στο ΝΑΤΟ εδώ και 30 χρόνια, στόχος ήταν να αποκτήσουμε μόνιμη ασφάλεια”.
Οι ΗΠΑ, μέσω του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ζήτησαν από την Βόρεια Μακεδονία να τηρήσει το πνεύμα της Συμφωνίας των Πρεσπών. Για την Ουάσινγκτον, η χώρα καλείται να παραμείνει απαρασάλευτα δεσμευμένη στην πορεία ένταξής της στην Ε.Ε.
Τα αουτσάιντερ
Συνολικά επτά είναι οι υποψήφιοι για τις προεδρικές εκλογές στην Βόρεια Μακεδονία. Για έναν από αυτούς, τον δήμαρχο της πόλης Κάρπος, τον Στέβτσο Γιακιμόφσκι, έχει απαγορευτεί η είσοδος στις ΗΠΑ, λόγω εμπλοκής του σε υποθέσεις διαφθοράς. Η υποψηφιότητά του έγινε δεκτή, αφού δεν έχει ασκηθεί δίωξη εναντίον του. Το αριστερό κόμμα Λέβιτσα στηρίζει την καθηγήτρια Νομικής, Μπιλιάνα Βανκόφσκα, ενώ την λίστα συμπληρώνουν δύο μέλη της αλβανικής μειονότητας, ο υπουργός Εξωτερικών, Μπουγιάρ Οσμάνι, και ο Αρμπέν Ταραβάρι, από το αλβανικό κόμμα της αντιπολίτευσης.
