“Παγκόσμια τραγωδία” η σπατάλη τροφίμων

Του Βασίλη Σπυρόπουλου

Κάθε άνθρωπος στον πλανήτη, ανεξάρτητα από το που ζει, πετάει στα σκουπίδια, χωρίς καμία αιτία, 79 κιλά τροφίμων τον χρόνο, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ για τα απόβλητα τροφίμων που δημοσιεύθηκε πρόσφατα. Η αναίτια σπατάλη σε τρόφιμα υπολογίζεται ότι ξεπερνά σε οικονομικό κόστος, σε παγκόσμια κλίμακα, το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια τον χρόνο.

Οι αριθμοί αυτοί “ζαλίζουν”, αλλά δημιουργούν και πολλά ερωτηματικά, για τα οποία μάλλον δεν υπάρχουν ακόμη απαντήσεις. Άραγε, πως μπορεί κανείς να απαντήσει σε εύρημα της ίδιας έκθεσης, σύμφωνα με το οποίο, σε καθημερινή βάση, πετιούνται στα σκουπίδια περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο γεύματα, την ώρα που περίπου 800 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο λιμοκτονούν; Οι ανάγκες των εμπερίστατων συνανθρώπων μας θα μπορούσαν πολύ εύκολα να καλυφθούν και… να περισσέψει και φαγητό.

Κι αν στις αναπτυγμένες χώρες του πλούσιου Δυτικού κόσμου είναι εμφανής η κουλτούρα της υπερκατανάλωσης, ακόμη και στο φαγητό, η σπατάλη των τροφίμων ισχύει και για τις αναπτυσσόμενες ή φτωχές χώρες. Σχεδόν το ένα πέμπτο των τροφίμων που προμηθεύονται οι καταναλωτές παγκοσμίως δυστυχώς πάει στα σκουπίδια, είτε επειδή δεν έγινε σωστός προγραμματισμός αναγκών, είτε λόγω ανυπαρξίας κατάλληλης αποθήκευσης, κυρίως των ευαίσθητων τροφών.

Τα Ηνωμένα Έθνη κάνουν λόγο για ένα παγκόσμιο πρόβλημα, το οποίο παρατηρείται σε όλες τις χώρες του κόσμου. Οι ανισότητες μεταξύ των ανθρώπων αμβλύνονται με γεωμετρική πρόοδο, ενώ οι φυσικοί πόροι κατασπαταλούνται, χωρίς να αντικαθίστανται. Η βιοποικιλότητα σε παγκόσμια κλίμακα συρρικνώνεται επικίνδυνα, καθώς η άγρια φύση χάνεται στην κυριολεξία, για να επικρατήσει η εντατική γεωργία. Κανείς δεν γνωρίζει την κατάληξη των πραγμάτων, παρά το γεγονός ότι οι αριθμοί προξενούν, για άλλη μια φορά, “πονοκέφαλο”: πάνω από το ένα τέταρτο της καλλιεργήσιμης γης παγκοσμίως παράγει τρόφιμα που δεν καταναλώνονται, αλλά σαπίζουν στις χωματερές.

Το χειρότερο από όλα είναι ότι ελάχιστες χώρες στον κόσμο έχουν αντιληφθεί το πρόβλημα της σπατάλης τροφίμων και ακόμη λιγότερες έχουν μπει στον κόπο να εκπονήσουν σχέδια και μελέτες για την μείωση του φαινομένου. Η πλειοψηφία της παγκόσμιας κοινότητας κωφεύει στις προειδοποιήσεις των ειδικών, όπως ο ΟΗΕ, για επιδείνωση της κλιματικής αλλαγής σε όλο τον πλανήτη, που έχουν ως βασική αιτία τα απόβλητα τροφίμων. Αυτή η πρακτική συμβάλλει στην αύξηση της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, που ενοχοποιούνται για την μόλυνση του περιβάλλοντος και της ατμόσφαιρας, όπως και για την υπερθέρμανση του πλανήτη.