Του Βασίλη Σπυρόπουλου
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγιεφ, «εκτοξεύει» βολές εναντίον της Ελλάδας. Οι ιστορικά καλές σχέσεις της Αρμενίας με την χώρα μας φαίνεται πως εκνευρίζουν τον Αζέρο πρόεδρο, ο οποίος σε πρόσφατες δηλώσεις του τόνισε ότι η χώρα του δεν μπορεί να παρακολουθεί απλώς την Ινδία, τη Γαλλία και την Ελλάδα να προσφέρουν εξοπλισμό και αμυντική βοήθεια στην Αρμενία, «κάνοντάς το ανοιχτά και επιδεικτικά, προσπαθώντας να μας αποδείξουν κάτι».
Όπως υπογράμμισε, η δυσφορία του Αζερμπαϊτζάν για αυτές τις εξελίξεις έχει «μεταφερθεί στην κυβέρνηση της Αρμενίας και στις πλευρές που την βοηθούν». Ο Αλίγιεφ προχώρησε ένα βήμα παραπάνω, σχολιάζοντας πως πρόκειται για «μια σοβαρή απειλή και πρέπει να πάρουμε εξίσου σοβαρά μέτρα».
Γιατί Γαλλία και Ινδία βοηθούν αμυντικά την Αρμενία;
Με τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή του Καυκάσου να αλλάζουν διαρκώς και την Μόσχα να «αδειάζει» ποικιλοτρόπως το Γιερεβάν, η Αρμενία είναι φυσικό να αναζητά λύσεις για να ενισχύσει τις αμυντικές της δυνατότητες, μετά την ήττα που υπέστη το 2020, αλλά και της μεγάλης περσινής απώλειας στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Γαλλία και Ινδία έχουν σπεύσει να βοηθήσουν την Αρμενία. Το μεν Παρίσι έχει υπογράψει συμφωνία αμυντικής συνεργασίας με το Γιερεβάν, η οποία περιλαμβάνει την προμήθεια αντιαεροπορικών πυραύλων μικρού βεληνεκούς Mistral. Το Νέο Δελχί, από την πλευρά του, θα προμηθεύσει την χώρα με εκτοξευτές ρουκετών και πυρομαχικά διαφόρων τύπων.
Πως μπορεί να εξηγηθεί, όμως, η αμυντική βοήθεια Γαλλίας και Ινδίας προς την Αρμενία; Η προσέγγιση του Παρισιού εκτιμάται ότι οφείλεται στην μεγάλη αρμενική κοινότητα, η οποία ασκεί έντονη οικονομική και πολιτική επιρροή εντός Γαλλίας. Η Ινδία θέλει να προσεταιρισθεί την Αρμενία σε μια περιοχή όπου το Γιερεβάν μπορεί να παίξει κομβικό ρόλο σε ένα τόξο ισλαμικής επιρροής, που μοιάζει να σχηματίζεται, με την Τουρκία στη μια πλευρά και το Πακιστάν στην άλλη.
Η αμυντική συνεργασία Ελλάδας – Αρμενίας
Το 2022 ο τότε υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Χαρδαλιάς, και ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, είχαν επισκεφθεί αμφότεροι την Αρμενία, επικυρώνοντας επίσημα την στενή σχέση και συνεργασία.
Φέτος, ο κ. Δένδιας, από την θέση του υπουργού Εθνικής Άμυνας, επισκέφθηκε την χώρα για την υπογραφή διμερούς συμφωνίας στρατιωτικής τεχνικής συνεργασίας, ενώ τον Φεβρουάριο ο Αρμένιος πρωθυπουργός επισκέφθηκε την χώρα μας, όπου συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, με στόχο την περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων και την ευρύτερη συνεργασία.
Παράλληλα, Ελλάδα, Αρμενία και Κύπρος έχουν αναπτύξει τριμερή συνεργασία, στην βάση κυρίως συνεκπαίδευσης στελεχών και ανταλλαγής πληροφοριών. Η συνεργασία Ελλάδας- Αρμενίας ανανεώθηκε πέρυσι και περιλαμβάνει κοινή δράση σε πολλές δραστηριότητες, όπως, για παράδειγμα, η φοίτηση Αρμενίων αξιωματικών στην Σχολή Ευελπίδων.
Η οργή του Αλίγιεφ και η… Άγκυρα
Ο Αζέρος πρόεδρος εξέφρασε ανοικτά την οργή του για την ανάμειξη της Γαλλίας, της Ινδίας και της Ελλάδας στην αμυντική ενίσχυση της Αρμενίας απέναντι σε οποιαδήποτε εξωτερική απειλή. Ο βασικός εχθρός της Αρμενίας είναι το Αζερμπαϊτζάν και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά στο Μπακού.
Η ενόχλησή του για την υποστήριξη της χώρας μας στην Αρμενία, κατά την διάρκεια της σύγκρουσης Αζερμπαϊτζάν- Αρμενίας το 2020, ήταν κάτι παραπάνω από εμφανής, όταν δέχθηκε εκείνο τον Σεπτέμβριο τον Έλληνα πρέσβη, σε μια τυπική συνάντηση παράδοσης διαπιστευτηρίων. Ξεφεύγοντας από το πρωτόκολλο, εξαπέλυσε «επίθεση» εναντίον της χώρας μας, υπογραμμίζοντας ότι η Τουρκία είναι «αδελφή χώρα» και υποβαθμίζοντας τις σχέσεις της χώρας του με την Αθήνα.
Σε κάθε περίπτωση, το Μπακού διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή του Καυκάσου, εξαιτίας των μεγάλων αποθεμάτων φυσικού αερίου που διαθέτει. Μπορεί να τα βάλει όχι μόνο με την Αρμενία, που δεν διαθέτει ούτε την οικονομική δυνατότητα, ούτε τις υποδομές του αντιπάλου του, αλλά και με το Ιράν. Στο σκηνικό που διαμορφώνεται εισβάλλει και η Τουρκία, η οποία θέλει να ασκήσει την επιρροή της και να προωθήσει τα δικά της συμφέροντα, βασισμένη στο γεγονός ότι είναι ένα τεράστιο μουσουλμανικό κράτος, ακόμη και αν αυτό σημαίνει την υποβάθμιση οποιουδήποτε χριστιανικού στοιχείου (βλέπε Αρμενία, Γαλλία, Ελλάδα).
