Του Βασίλη Σπυρόπουλου
Τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών στην Πορτογαλία αντικατοπτρίζουν με τον πιο ανάγλυφο τρόπο την τάση που επικρατεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Το ακροδεξιό κόμμα Chega κατέλαβε 48 έδρες στην πορτογαλική Βουλή, έναντι 77 εδρών των κεντρώων Σοσιαλιστών και 79 εδρών της κεντροδεξιάς Δημοκρατικής Συμμαχίας. Το Chega κατέγραφε σε όλες τις δημοσκοπήσεις πριν από τις εκλογές υψηλά ποσοστά, όπως τα περισσότερα ακροδεξιά κόμμα στην Ευρώπη, γεγονός που ανησυχεί, όπως λέγεται, τους πολιτικούς αναλυτές στις Βρυξέλλες, αλλά και τους ιθύνοντες της χάραξης της πολιτικής ατζέντας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εν όψει των κρίσιμων Ευρωεκλογών του προσεχούς Ιουνίου.
Κι αν ο σχηματισμός κυβέρνησης στην Πορτογαλία αποτελεί γρίφο για δυνατούς λύτες, η “περπατησιά” της ακροδεξιάς σχεδόν σε όλη την Ευρώπη είναι ήδη πολύ έντονη και εύκολα αντιληπτή από όλους. Είναι ενδεικτική σχετική έρευνα που διεξήχθη πριν από μερικούς μήνες από το European Council on Foreign Relations (ECFR) σε χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου καταγράφονται και προβλέψεις για το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών.
Έρευνα: Μεγάλος νικητής στις Ευρωεκλογές η άκρα δεξιά
Ο μεγάλος νικητής θα είναι τα κόμμα της λαϊκιστικής άκρας δεξιάς, με βάση στοιχεία από όλες τις δημοσκοπήσεις. Ο βασικός κερδισμένος αναμένεται να είναι η ακραία δεξιά ομάδα «Ταυτότητα και Δημοκρατία» (ID), η οποία, βάσει των ίδιων προβλέψεων, θα κερδίσει επιπλέον 40 έδρες και, με σχεδόν 100 ευρωβουλευτές, θα αναδειχθεί ως η τρίτη μεγαλύτερη ομάδα στο νέο κοινοβούλιο. Σε παράλληλη μοίρα προβλέπεται ότι θα βρεθεί η ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) που μαζί με την ID, θα αντιπροσωπεύουν πια το 25% των ευρωβουλευτών και θα κατέχουν μαζί περισσότερες έδρες, για πρώτη φορά, από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) ή η Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D).
Τα λαϊκιστικά ακροδεξιά κόμματα δεν αποκλείεται να αναδειχθούν νικητές σε εννέα κράτη- μέλη της Ε.Ε., ισχυρές παραδοσιακά δυνάμεις κάποια από αυτά (Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχία, Γαλλία, Ουγγαρία, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία και Σλοβακία) και να καταλάβουν την δεύτερη ή τρίτη θέση σε άλλες εννέα χώρες (Βουλγαρία, Εσθονία, Φινλανδία, Γερμανία, Λετονία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία και Σουηδία). Κατά συνέπεια, το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που θα σχηματιστεί το προσεχές καλοκαίρι θα αποτελείται, κατά το ήμισι σχεδόν των εδρών του, από βουλευτές που δεν θα ανήκουν στον “μεγάλο συνασπισμό” των τριών κεντρώων ομάδων.
Ε.Ε.: Αλλαγή πλεύσης με την άνοδο της ακροδεξιάς;
Η καταγεγραμμένη άνοδος της ακροδεξιάς εξηγείται από ορισμένους κύκλους ως συνέπεια της έξαρσης του μεταναστευτικού προβλήματος, της εγκληματικότητας και της ασφάλειας. Εντούτοις, έρευνες του Ευρωβαρόμετρου καταδεικνύουν ότι οι πολίτες της Ε.Ε. θεωρούν ως κύρια ζητήματα που ζητούν άμεση λύση την αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, τη δημόσια υγεία, την κλιματική αλλαγή και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Αν τελικά η το ακροδεξιό “κύμα” στην Ευρώπη ενισχυθεί από την ψήφο των πολιτών των 27 χωρών- μελών τον Ιούνιο, αναλυτές φοβούνται ότι θα γίνει ακόμη πιο σκληρή η αντιμεταναστευτική πολιτική της ΕΕ, θα μειωθεί η στήριξη του κράτους δικαίου και οι πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, ενώ θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο να μπορούν τα κράτη- μέλη να έχουν οικονομική ελευθερία και να εφαρμόζουν αυτόνομη δημοσιονομική πολιτική.
