Του Βασίλη Σπυρόπουλου
Ο Γερμανός υπουργός Εργασίας, Χουμπέρτους Χάιλ, ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι οι συνταξιούχοι θα λάβουν αύξηση ύψους 4,57% στις συντάξεις τους. Όπως τόνισε, το ύψος της αύξησης υπερβαίνει κατά πολύ τον πληθωρισμό, ενώ δεν έκρυψε την χαρά του για «την καλή εικόνα στην αγορά εργασίας», συγκεκριμένα στις ικανοποιητικές συλλογικές συμβάσεις των εργαζομένων», οι οποίες και επιτρέπουν την λήψη μέτρων για την ενίσχυση του εισοδήματος των συνταξιούχων.
Ο Γερμανός υπουργός Εργασίας
Αν και ο αρμόδιος υπουργός μοιάζει, ούτε λίγο, ούτε πολύ, να πανηγυρίζει για τον δημοσιονομικό χώρο που βρέθηκε, για να δοθούν αυξήσεις στους συνταξιούχους, η πραγματικότητα μάλλον τον διαψεύδει. Τα επίσημα στοιχεία αναδεικνύουν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης για εκατομμύρια συνταξιούχους στη Γερμανία. Η σύνταξη που παίρνουν δεν ξεπερνά το 48,1% του μισθού που ελάμβαναν ως εργαζόμενοι. Το ποσοστό αυτό αναμένεται να μειωθεί μετά το 2025, παρά τις «καλές» προθέσεις της κυβέρνησης να το διατηρήσει μέχρι το 2039.
Κάτω από 1.500 ευρώ μεικτά η μέση σύνταξη
Με βάση επίσημα στοιχεία του 2023, η μέση σύνταξη στη Γερμανία, με 45 χρόνια εργασιακού βίου, κυμαίνεται στα 1.453 ευρώ μεικτά. Θα πρέπει κανείς να συνυπολογίσει, για να καταλήξει στο καθαρό ποσό, ένα 14% ενιαίο συντελεστή φορολόγησης, αλλά και καταβολή ασφαλιστικών εισφορών.
Εξάλλου, το 40% των συνταξιούχων καλείται να βγάλει τον μήνα με περίπου 1.250 ευρώ καθαρά σύνταξη. Μάλιστα, ένας στους τέσσερις λαμβάνει σύνταξη χαμηλότερη των 1.000 ευρώ, ποσό εξαιρετικά χαμηλό, αν ληφθεί υπόψη ότι το ενοίκιο για ένα ανθρώπινο διαμέρισμα σε μεγάλες γερμανικές πόλεις αρχίζει από 800 – 1.000 ευρώ. Η κυβέρνηση έχει, φυσικά, προνοήσει για την καταβολή κρατικού επιδόματος σε όσους δεν μπορούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. Μόνο πέρυσι το καλοκαίρι, 680.000 χαμηλοσυνταξιούχοι έκαναν δήλωση για να πάρουν επίδομα, αριθμός – ρεκόρ για τα δεδομένα της Γερμανίας.
Εκτός από το κρατικό επίδομα, για το οποίο ισχύουν μια σειρά από εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, οι συνταξιούχοι έχουν την δυνατότητα να εργαστούν σε περιστασιακές θέσεις εργασίας, τις λεγόμενες mini jobs, βάζοντας στην τσέπη έως και 520 ευρώ μηνιαίως, για τα οποία δεν γίνεται παρακράτηση φόρου και ασφαλιστικών εισφορών. Μόνο τον Σεπτέμβριο του 2023, οι συνταξιούχοι άνω των 67 ετών με «mini jobs» ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο, σπάζοντας άλλο ένα (αρνητικό) ρεκόρ.
«Πυρά» αντιπολίτευσης εναντίον Σολτς
Για το σύνολο σχεδόν των κομμάτων της αντιπολίτευσης στην Γερμανία, το θέμα των συντάξεων είναι πολύ σοβαρό για να περάσει στα… ψηλά. «Οι συνταξιούχοι υφίστανται τις μεγαλύτερες απώλειες λόγω πληθωρισμού, θα χρειαζόταν μία αύξηση τουλάχιστον 10% για να τις αντισταθμίσουν», εκτιμά ηγετικό στέλεχος του Κόμματος της Αριστεράς (Die Linke).
Για την Σάρα Βάγκενκνεχτ, επικεφαλής του νέου αριστερού κόμματος που φέρει το όνομά της, η αύξηση στις συντάξεις κατά 4,57% «είναι μία απογοήτευση για 21 εκατομμύρια συνταξιούχους», καθώς οι συντάξεις στη Γερμανία είναι «χαμηλότερες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο». Και το ακροδεξιό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), με τα ενισχυμένα του ποσοστά στις δημοσκοπήσεις, έχει βάλει ψηλά στην αντιπολιτευτική του ατζέντα το ζήτημα των συντάξεων, όπως και άλλα ζητήματα κοινωνικής πολιτικής.
Για την νεολαία του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU), η κυβέρνηση του σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου, Όλαφ Σολτς, ζητά από τους νέους να χρηματοδοτήσουν την αύξηση των συντάξεων των ηλικιωμένων Γερμανών, απαλλάσσοντάς τους από την ευθύνη να συνεισφέρουν και εκείνοι το δικό τους μερίδιο.
Στα μέσα μιας χαμένης δεκαετίας η γερμανική οικονομία
Ειδικοί οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η γερμανική οικονομία βρίσκεται ακριβώς στη μέση μιας χαμένης δεκαετίας. Σύμφωνα με τον οίκο Capital Economics, από το 2017 έως και το 2023, η «ατμομηχανή» της Ευρώπης σημείωσε ανάπτυξη λίγο πάνω από το 1%, την στιγμή που η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία εμφάνισαν ανάπτυξη πάνω από το 4%.
Χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης (2017- 2023) για τη Γερμανία, σε σχέση με την Ισπανία, τη Γαλλία και την Ιταλία
Παρά το γεγονός ότι κάποια από τα προβλήματα της Γερμανίας είναι προσωρινά, η χώρα δέεχθηκε το μεγαλύτερο πλήγμα σε σχέση με άλλες, κυρίως από την αύξηση των επιτοκίων, την ενεργειακή κρίση, την σύσφιγξη της δημοσιονομικής πολιτικής και την επιβράδυνση των εμπορικών εταίρων της.
Βέβαια, η χώρα διαθέτει ακόμη ένα αρκετά καλό επιχειρηματικό περιβάλλον, υψηλά επίπεδα ανθρώπινου δυναμικού και επιχειρήσεις που αντέχουν στις αναπάντεχες οικονομικές αλλαγές, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν. Τα δύο στοιχεία που επισημαίνουν οι αναλυτές, όσον αφορά την μακροοικονομική εικόνα της Γερμανίας, είναι το δημογραφικό, καθώς αναμένεται να μειωθεί ο πληθυσμός που είναι σε ηλικία εργασίας, αλλά και η αδύναμη αύξηση της παραγωγικότητας.
