Να περιλαμβάνει από την κατάσταση στους θαλάσσιους χώρους πέριξ της Ελλάδας μέχρι την δημιουργία μιας σιδηροδρομικής οδού που θα ξεκινάει από την Αλεξανδρούπολη, θα εξυπηρετεί τα δυτικά κράτη του Ευξείνου Πόντου
Στους Γιάννη Βασιλακόπουλο και Γιάννη Κορωναίο
Στον προσεχή Νοέμβριο και τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ παραπέμπει ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής και βουλευτής Α’ Αθήνας της ΝΔ Άγγελος Συρίγος για τις εξελίξεις στα φλέγοντα θέματα της διεθνούς σκηνής. Ενόψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου, ο κ. Συρίγος “προβλέπει” πως για πρώτη φορά τα δυο μεγάλα ευρωπαϊκά κόμμα, το χριστιανοδημοκρατικό και το σοσιαλδημοκρατικό, δεν θα έχουν την πλειοψηφία στο ευρωκοινοβούλιο. Ο ίδιος καταθέτει και την άποψη του για τον στρατηγικό σχεδιασμό συνολικής αναβάθμισης της χώρας.
Κύριε Συρίγο ζούμε σε μια εποχή, όπου ο διεθνής περίγυρος και μάλιστα ο πολύ κοντινός μας, βρίσκεται στο κόκκινο με δυο μεγάλους πολέμους ενεργούς και χωρίς ιδιαίτερες ελπίδες αποκλιμάκωσης αυτής της εικόνας. Θα ήθελα να μου πείτε ποια εκτιμάτε ότι θα είναι η εξέλιξη αυτού του πολεμικού σκηνικού και ποια μπορεί αν είναι η παρέμβαση της Ευρώπης στα τεκταινόμενα;
Έχουμε εισέλθει σε μια φάση πρωτοφανούς γεωπολιτικής ρευστότητας. Θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι τον Νοέμβριο του 2024 οπότε και θα διεξαχθούν οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Αυτό αφορά και στις δύο μείζονες διαμάχες της περιοχής μας: την Ουκρανία και τη Λωρίδα της Γάζας. Αναλόγως του αποτελέσματος θα κινηθούν και οι άμεσα εμπλεκόμενες πλευρές αμέσως μετά το Νοέμβριο. Όσο για την Ευρώπη θα πρέπει να θυμίσω τι συνέβη με σειρά ψηφισμάτων για εκεχειρία στη Γάζα που τέθηκαν στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ. Σε κανένα από αυτά τα ψηφίσματα η ευρωπαϊκή πλευρά δεν ψήφισε συγκροτημένα υπέρ της μιας ή της άλλης απόψεως.
Σε τέσσερις μήνες στήνονται κάλπες της ευρωβουλής. Από ποια αφετηρία ξεκινά η Ευρώπη στην παρούσα φάση σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο και πως μπορεί η Ελλάδα να παίξει ρόλο στις εξελίξεις μέσα από τα ευρωπαϊκά όργανα;
Η Ευρώπη αυτή τη στιγμή έρχεται αντιμέτωπη με κρίσιμα διλήμματα. Από τη μία πλευρά η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει ωθήσει τα ευρωπαϊκά κράτη να δαπανήσουν πολύ μεγάλα ποσά για την άμυνά τους. Από την άλλη πλευρά τα χρήματα που πηγαίνουν στην άμυνα είναι απαραίτητα και στην οικονομία για να παραμείνουν υψηλοί οι ρυθμοί αναπτύξεως και να προχωρήσουμε γρήγορα στη μετάβαση προς πιο φιλικές μεθόδους προς το περιβάλλον. Επίσης τυχόν εκλογή Τραμπ στην Αμερική θα προκαλέσει ευρύτερες αναταράξεις στην Ευρώπη διότι τίποτα δεν θα θεωρείται δεδομένο. Θα τεθεί επί τάπητος ακόμη και η συμμετοχή της Αμερικής στο ΝΑΤΟ. Τα ευρωπαϊκά κράτη μέχρι σήμερα δεν έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν σοβαρές αμυντικές δομές σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Θα μπορέσουν να τα καταφέρουν χωρίς την Αμερική; ακούγεται εξαιρετικά φιλόδοξο και δύσκολο. Η Ελλάδα μπορεί να παίξει ρόλο σε εξελίξεις σε συγκεκριμένα πεδία. Ένα από αυτά θεωρώ πως πρέπει να είναι η μεταφορά «πράσινης» ενέργειας από την Αφρική στην Ευρώπη
Σας ανησυχεί και πως ερμηνεύετε την αλματώδη άνοδο της ακροδεξιάς σε σημαντικές ευρωπαϊκές χώρες; Τι επίπτωση θα έχει αυτό στις διεθνείς εξελίξεις;
Όλη την περίοδο από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι και το 2010 στην Ευρώπη κυριάρχησαν δύο κόμματα: το λαϊκό/χριστιανοδημοκρατικό και το σοσιαλδημοκρατικό. Οι όροι πολιτικής κυριαρχίας τους στη Βόρεια Ευρώπη φαίνεται πλέον να έχουν εκλείψει. Η οικονομική ευημερία σε συνδυασμό με το ισχυρό κοινωνικό κράτος των προηγούμενων δεκαετιών έχουν πλέον δυσκολίες να συνεχισθούν σε μια Ευρώπη που γηράσκει. Εκείνο που συμβαίνει δεν θα το περιέγραφα ως άνοδο της ακροδεξιάς αλλά ως άνοδο σειράς αντισυστημικών κομμάτων. Αυτά απευθύνονται σε κοινωνικά στρώματα τα οποία άλλοτε βλέπουν τις θέσεις εργασίας τους να απειλούνται. Άλλοτε δεν μπορούν να παρακολουθήσουν την τεχνολογική πρόοδο. Άλλοτε αναζητούν απλώς ασφάλεια και άλλοτε βλέπουν με καχυποψία οποιαδήποτε αλλαγή και αισθάνονται απειλή από τον μετασχηματισμό της Ευρώπης σε μια πολυπολιτισμική και πολυθρησκευτική κοινωνία, όπου το ισλάμ λόγω των μεταναστών έχει κυρίαρχο ρόλο. Εάν συνδυαστεί με την πιθανή επικράτηση του Τραμπ στις επόμενες αμερικανικές εκλογές τότε η Ευρώπη θα βρεθεί σε δύσκολη θέση. Να σας δώσω ένα απλό παράδειγμα: είναι αμφίβολο εάν στο ευρωκοινοβούλιο μετά τις επόμενες ευρωεκλογές, τα δύο συγκεκριμένα κομμάτια, το χριστιανοδημοκρατικό και το σοσιαλδημοκρατικό, θα έχουν πλέον την πλειοψηφία.
Στα ελληνοτουρκικά, αυτή η νηνεμία που παρατηρείται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις εξηγείται από κάτι νέο στα γεωπολιτικά δεδομένα ή από κάτι άλλο αστάθμητο; Προβλέπετε ότι μπορεί να διακοπεί;
Η Τουρκία διαπίστωσε ότι η πορεία που έχει ακολουθήσει τα τελευταία χρόνια την έφερε ενώπιον αρκετών αδιεξόδων. Ο Ερντογάν κομπάζει για την ενίσχυση της θέσεως της χώρας του και μιλάει για τον αιώνα της Τουρκίας. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι η αγορά του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 ως νέων όπλων. Η πολιτική που ακολούθησε στη Μέση Ανατολή τον έφερε σε οξύτατη αντιπαράθεση με δύο χώρες συμμάχους του το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Είναι σαφές ότι αυτή τη στιγμή προσπαθεί να αποκαταστήσει τις σχέσεις του με τις Ηνωμένες Πολιτείες για να μπορέσει να αποκτήσει νέα οπλικά συστήματα προηγμένης τεχνολογίας. Η εκτίμησή μου είναι ότι μέχρι τις αμερικανικές εκλογές δεν πρόκειται να έχουμε σημαντικές αλλαγές στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Δράττομαι της ευκαιρίας να τονίσω ότι για πρώτη φορά από το 1974 κλείνει, αυτές τις ημέρες, ένας ολόκληρος χρόνος που οι Τούρκοι δεν έχουν παραβιάσει τον ελληνικό εναέριο χώρο και δεν έχουν παραβεί τους κανόνες εναερίου κυκλοφορίας. Σίγουρα δεν επιχαίρουμε που η Τουρκία αρχίζει να συμπεριφέρεται όπως τα υπόλοιπα κράτη. Είναι όμως ένα πολύ σημαντικό βήμα ιδίως αν το συγκρίνουμε με την περίοδο την αμέσως προηγούμενη περίοδο όπου είχαμε διαρκείς και ευθείες απειλές του τύπου «θα έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ» «θα σας πετάξουμε ένα πύραυλο στο κεφάλι» κ.λ.π.
Ο Άγγελος Συρίγος ένας διακεκριμένος ακαδημαϊκός γράφει πια μια ατόφια πολιτική διαδρομή. Βρήκατε τα πράγματα όπως τα περιμένατε στην πολιτική; Υπό ποιες προϋποθέσεις θα πείτε ότι είστε ικανοποιημένος από το προσωπικό σας πολιτικό αποτύπωμα; Έχει γόνιμο χώρο η πολιτική για προσωπικότητες πανεπιστημιακού κύρους;
Σας ευχαριστώ πολύ για τα τιμητικά σας λόγια. Δεν διαφέρει πολύ η εικόνα που είχα πριν εκλεγώ βουλευτής με την πραγματικότητα. Θα είμαι ικανοποιημένος εάν μπορέσω και πείσω ότι πρέπει να εφαρμόσουμε κάποια στρατηγικά σχέδια για τη συνολική αναβάθμιση της χώρας: από την κατάσταση στους θαλάσσιους χώρους πέριξ της Ελλάδας μέχρι την δημιουργία μιας σιδηροδρομικής οδού που θα ξεκινάει από την Αλεξανδρούπολη, θα εξυπηρετεί τα δυτικά κράτη του Ευξείνου Πόντου, Βουλγαρία, Ρουμανία και Ουκρανία και θα λειτουργεί απολύτως ανταγωνιστικά απέναντι στον διάπλου των στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων. Εάν έχει γόνιμο χώρο θα μπορέσω να σας το πω όταν θα τελειώσει η ενασχόληση με την πολιτική. Τότε θα μπορώ να κάνω αποτίμηση με καθαρό μάτι.
