Του Αντώνη Μακατούνη
Είναι η σκηνοθέτιδα των μεγάλων θεατρικών επιτυχιών, αφού έχουν- μεταξύ άλλων- τη σκηνοθετική «υπογραφή» της δύο πολύ αξιόλογες και επιτυχημένες θεατρικές παραστάσεις, «Οι 12 Ένορκοι» όπου μετατρέπεται το θέατρο σε… δικαστικό μέγαρο αλλά και «Οι Άθλιοι», το αριστούργημα της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας. Παράλληλα είναι συγγραφέας και εκφράζεται κατά βάση μέσα από την ποίηση αλλά συγγράφει και βιβλία για παιδιά.
Ο λόγος για την Κωνσταντίνα Νικολαΐδη που μίλησε αποκλειστικά στο nofakenews.gr με αφορμή τις προαναφερθείσες σπουδαίες θεατρικές παραστάσεις. Η κα Νικολαΐδη τόνισε -μεταξύ άλλων- και αναφερόμενη στα δύο έργα ότι «στο χέρι μας είναι η αλλαγή η δική μας και κατ’ επέκταση της κοινωνίας αλλά και ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανθρώπινη αξία από την Ελευθερία». Επίσης, το «πόσο δύσκολα αλλάζουμε την λανθασμένη μας απόφαση για να μην πληγώσουμε τον ‘‘ευαίσθητο’’ εγωισμό μας». Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:
Σκηνοθέτιδα, δραματουργός, παραγωγός, ιδρύτρια της εταιρίας θεατρικών παραγωγών A PRIORI αλλά και συγγραφέας παιδικών βιβλίων. Πώς συνυπάρχουν όλοι οι «ρόλοι»; Πώς πήρατε την απόφαση να ασχοληθείτε με τη σκηνοθεσία, ποιό ήταν το έναυσμα;
Η Τέχνη σε διαφορετικές εκφάνσεις της βρίσκεται μέσα σε κάθε άνθρωπο και πασχίζει να καλλιεργηθεί, να δημιουργήσει. Το θέατρο, η συγγραφή, η μουσική, η ποίηση κ.α. είναι μορφές έκφρασης και προβολής της ψυχής μας γι’ αυτό και πολλές φορές συνδυάζονται και συνεργούν. Η απόφαση να ασχοληθώ με το θέατρο και την υποκριτική έχει έρθει ήδη από την παιδική μου ηλικία. Και μόλις μπήκα στην σχολή, τον πρώτο κιόλας χρόνο, κατάλαβα ότι αυτό που με έλκυε ήταν τελικά η σκηνοθεσία. Το σκέφτηκα, το ένιωσα και το ακολούθησα. Παραμένει μία από τις πιο όμορφες, σωστές και ουσιαστικές επιλογές της ζωής μου.
Σκηνοθετείτε, μεταξύ άλλων, το θεατρικό- έργο φαινόμενο και αριστούργημα, τους 12 Ενόρκους που «ανεβαίνει» για ένατη χρονιά στο θέατρο «Αλκμήνη». Είναι μία εκ των μακροβιότερων θεατρικών παραστάσεων όλων των εποχών στη χώρα μας. Πώς αισθάνεσθε και πόσο δύσκολο είναι να σκηνοθετείτε ένα τόσο «δυνατό» έργο σε ερμηνείες αλλά και ουσιαστικά μηνύματα;
Αισθανόμαστε όλοι -ηθοποιοί και λοιποί συντελεστές- ευγνωμοσύνη για την πορεία της συγκεκριμένης παράστασης και για την εμπιστοσύνη του κόσμου όλα αυτά τα χρόνια. Πακέτο όμως με την εμπιστοσύνη της μίας πλευράς έρχεται αυτομάτως και η ευθύνη της άλλης. Γι’ αυτό και κάθε νέο χρόνο, κάθε νέα μέρα παράστασης ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυτό το ηθικό βάρος και νιώθουμε το χρέος που έχουμε απέναντι στους θεατές. Το ίδιο συμβαίνει και στην παράσταση «Ο θάνατος του Ιβάν Ίλιτς» που συνεχίζει για 5η χρονιά. Σε κάθε παράσταση συμβαίνει αυτό, φυσικά, είτε παρουσιάζεται για πολλά χρόνια είτε είναι καινούρια, αλλά ο θεατής που ακούει ότι μια παράσταση συνεχίζει εδώ και 9 χρόνια όπως συμβαίνει με τους ενόρκους, έρχεται με μεγάλες προσδοκίες να την παρακολουθήσει και είναι ευθύνη μας να μην τον απογοητεύσουμε.
Ομολογουμένως -μιλώντας και από προσωπική εμπειρία- οι 12 Ένορκοι είναι μία θεατρική παράσταση που δεν θα ξεχάσεις ποτέ, ενώ σου αλλάζει και την «οπτική» σου, ακόμα και πώς αντιλαμβάνεσαι πρόσωπα και καταστάσεις. Θα θέλαμε να μας πείτε κάποιο ιδιαίτερο σχόλιο θεατή ή θεατών που είδαν την εν λόγω παράσταση.
Είναι ένα έργο που από γραφής πυροδοτεί συζητήσεις στους θεατές φεύγοντας από το θέατρο. Μερικές φορές πιάνει το αυτί μου κάποιες από αυτές όταν τυχαίνει να είμαι στο φουαγιέ. Οι σκέψεις του κόσμου κατά βάση κινούνται γύρω από το αίσθημα της δικαιοσύνης και της αφιλτράριστης απόφασής μας για ενοχοποίηση του συνανθρώπου μας. Γύρω απ’ αυτό περιστρέφεται όλο το έργο. Αυτός είναι ο πυρήνας του. Πόσο εύκολα βγάζουμε συμπεράσματα και καταδικάζουμε. Και πόσο δύσκολα αλλάζουμε την λανθασμένη μας απόφαση για να μην πληγώσουμε τον «ευαίσθητο» εγωισμό μας. «Οι 12 ένορκοι» είναι ένα δικαστικό δράμα με κεντρικό πυρήνα της ιστορίας την αθώωση ή την καταδίκη ενός παιδιού που κατηγορείται για πατροκτονία, αλλά στην ουσία του είναι ένα έργο που μας φέρνει αντιμέτωπους με το εγώ μας και τις προκαταλήψεις μας. Εμφανίζει μπροστά στα μάτια μας τον δήμιο που όλοι λίγο-πολύ κρύβουμε μέσα μας. Αν δεν τον αντικρίσουμε αυτόν τον δυνάστη μας, αν δεν αντιληφθούμε ότι συγκατοικούμε εντός μας με έναν αιμοδιψή δήμιο, δεν θα μπορέσουμε και να τον καθαιρέσουμε.
Παράλληλα τη φετινή σαιζόν σκηνοθετείτε ένα ακόμα έπος της παγκόσμιας λογοτεχνίας τους Αθλίους, σε μία εποχή μάλιστα που στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όλοι είναι «εφ όπλου λόγχη» και έτοιμοι να κατηγορήσουν τον οποιοδήποτε (αυτό βέβαια είναι δυστυχώς διαχρονικό φαινόμενο). Πείτε μας δύο λόγια για την εν λόγω παράσταση.
Είναι διαχρονικό φαινόμενο αυτό μέχρι τη στιγμή που θα πάψει να είναι. Στο χέρι μας είναι η αλλαγή η δική μας και κατ’ επέκταση της κοινωνίας. Οι Άθλιοι είναι ένα μεγάλο σε όγκο έργο κι ακόμα μεγαλύτερο σε αξίες και νοήματα. Η παράστασή μας «ακουμπάει» τόσο το νεαρό κοινό όσο και το ενήλικο και νιώθουμε όλοι περήφανοι και ευτυχισμένοι γι’ αυτή τη δημιουργία. Η συγκεκριμένη παράσταση έχει μέσα της πολλή Ψυχή και Πίστη. Έχει Αγάπη, Πάθος, Νοιάξιμο και Εμπιστοσύνη. Αυτά βιώνουμε και αυτά μεταφέρουμε στους θεατές σε κάθε παράσταση μέσα από την υπέροχη πένα του Βίκτωρος Ουγκώ.
Πώς προέκυψε η συγγραφή των βιβλίων για παιδιά; Θεωρώ ότι είναι δύσκολο να απευθυνθείς στα παιδιά, είναι ένα ιδιαίτερο και πολλές φορές θα έλεγα «απαιτητικό» κοινό.
Γραπτώς εκφράζομαι κατά βάση μέσω της ποίησης, αισθάνομαι μεγαλύτερη ελευθερία μέσα απ’ αυτήν. Η συγγραφή παιδικού βιβλίου έγινε κι αυτή αυθόρμητα με το χριστουγεννιάτικο παραμύθι «Το Αστράκι και το Έλατο» από τις εκδόσεις Πορφύρα. Είναι ένα παραμύθι και για μικρούς και για μεγάλους. Γενικά θέλω όταν δημιουργώ, είτε στις σελίδες κάποιου βιβλίου είτε στην θεατρική σκηνή, η Τέχνη μου να αφορά ανθρώπους κάθε ηλικίας. Και χαίρομαι όταν πετυχαίνει αυτό. Όταν ένα «παιδικό» βιβλίο πχ το διαβάζουν και ενήλικες ή μία παράσταση ενηλίκων την βιώνουν και παιδιά και το αντίθετο. Σημαίνει ότι κουβαλάει μεγάλη δόση αλήθειας η Τέχνη όταν το κατορθώνει αυτό.
Ποιά είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον; Επίσης με τί θα επιθυμούσατε να ασχοληθείτε αλλά ίσως δεν έχετε το χρόνο;
Ευτυχώς κρατάω χρόνο για τον εαυτό μου και τους δικούς μου ανθρώπους, οπότε δεν πιέζω περισσότερο απ’ όσο θέλω το πρόγραμμά μου. Νιώθω επίσης ευλογημένη που ασχολούμαι με αυτό ακριβώς που θέλω -τη σκηνοθεσία θεατρικών παραστάσεων- και με τους όρους που θέλω όσον αφορά τις συνεργασίες και τα ηθικά πλαίσια των συνεργασιών αυτών. Δεν αναζητώ τίποτα περισσότερο, τίποτα πιο μεγάλο, τίποτα διαφορετικό. Είμαι παραπάνω από εντάξει με το να συνεχίσει να συμβαίνει όλο αυτό το υπέροχο πράγμα που ήδη συμβαίνει, γιατί η ζωή μού έχει σταθεί γενναιόδωρη και δεν θέλω να σταθώ αγνώμων απέναντι της μη βάζοντας ταβάνι στα θέλω μου. Είναι ακόρεστες οι επιθυμίες του ανθρώπου και τον κάνουν δέσμιό του. Και δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανθρώπινη αξία από την Ελευθερία.
